in , , ,

Tại sao người Nhật lại yêu “Doraemon” nhiều đến như vậy?

Tại xứ sở mặt trời mọc, như thường lệ, cứ vào tháng ba hàng năm sẽ có một bộ Movie của Doraemon được ra mắt. Trở lại năm 2017 này, vào tháng 3 vừa qua, Movie thứ 37 của Doramon có tựa đề Doraemon: Nobita no Nankyoku Kachi-Kochi Daiboiken (hay Doraemon: Great Adventure in the Antarctic Kachi Kochi) đã được ra mắt khán giả và nhanh chóng trở thành một bộ phim đạt doanh thu ấn tượng.

Phần lớn người Nhật Bản đều biết đến Doraemon và nội dung của bộ truyện (phim) này. Sự phổ biến của Doraemon ở Nhật Bản đã trải qua vài thập kỷ và cho đến này nay, sự phổ biến đó ngày càng được củng cố và ăn sâu hơn nữa vào nền văn hóa của Nhật. Vậy câu hỏi đặt ra, tại sao người Nhật lại dành nhiều tình cảm đến như vậy dành cho Doraemon? Hôm nay tôi muốn cho các bạn biết thêm những thông tin về chú Mèo máy đáng yêu này và sẽ trả lời câu hỏi tại sao người Nhật lại yêu “Doraemon” đến như vậy!

Doraemon là gì?

Ở Việt Nam, chúng ta biết đến Doraemon với cái tên “Đô Rê Mon”, khởi đầu của Doraemon là bộ truyện tranh của tác giả Fujiko F. Fujio. Đây là bộ truyện “nhiều tuổi”, bộ truyện bắt đầu được ra mắt vào năm 1969. Bộ truyện đã được xuất bản thành nhiều Series dành cho đối tượng là trẻ em. Bộ truyện chỉ “kết thúc dang dở” vào năm 1996 khi tác giả của bộ truyện qua đời. (Nói kết thúc vẫn chưa chính xác lắm, bởi bộ truyện vẫn chưa có một cái kết thật sự nào cả.) Mặc dù bộ truyện kết thúc, nhưng Anime của Doraemon vẫn được phát sóng cho đến tận ngày hôm nay. Và từ năm 1979, cứ mỗi năm sau đó, Doraemon đều có một Movie được ra mắt. Nhìn chung, có thể khẳng định rằng đối với nhiều trẻ em Nhật Bản, Doraemon là bộ Anime đầu tiên mà họ xem.

Nguồn gốc của Doraemon

Doraemon là một nhân vật dạng “roly-poly” (Béo tròn), sự xuất hiện đầy dễ thương này chính là lý do tại sao Doraemon khi xuất hiện lại được người hâm mộ yêu thích đến vậy. Thiế kế củ nhân vật Doraemon được lấy cảm hứng từ “Một con mèo” và một  “Okiagari-koboshi” (búp bê truyền thống của Nhật Bản dành cho trẻ em).

Vậy cái tên Doraemon đến từ đâu? 

Thứ nhất “Dora” xuất phát từ dora-neko. Dora-neko là những con mèo nghịch ngợm hay ăn cắp đồ ăn từ những con mèo khác. Trong tiếng Nhật, cũng có từ dora-musuko, trong đó đề cập đến một con người lười biếng không làm việc và chỉ biết lượn lờ ăn chơi. Cũng có thể giải thích “dora” là từ rút gọn của douraku (sở thích). Từ cách cắt nghĩa trên, đa phần “Dora” đều mang tính tiêu cực nhiều hơn là tích cực. Tuy nhiên điều này cũng rât hợp lý bởi cái tên “Doraemon” rất phù hợp với tính cách của chú mèo máy đó là ham ăn (bánh rán) và vụng về.

Thứ hai, “-emon”: đây là phần “đuôi” thường được sử dụng trong tên của các chàng trai Nhật Bản từ rất lâu về trước. Hãy để ý nhé, trong Lupin the Third, một anime nổi tiếng đã được phát sóng ở nhiều nước khác ngoài Nhật Bản, có một nhân vật tên là Goemon Ishikawa XIII. Nhân vật này được giới thiệu là hậu duệ của Goemon Ishikawa I, một tên đạo chích nổi tiếng trong lịch sử Nhật Bản. Nhiều nguồn tư liệu đã chứng minh rằng Goemon Ishikawa I thực sự tồn tại vào cuối những năm 1500. Như bạn thấy, phần đuôi ‘-emon’ rất phổ biến trong tên của trẻ em Nhật Bản ngày xưa. Còn ngày nay, chúng ta rất hiếm khi gặp một người đàn ông có tên “emon” theo tên của mình, ngay cả những người lớn tuổi cũng không có. Vậy thật là khôi hài khi để cho Doraemon, một robot từ thế kỷ 22, có một cái tên kiểu Nhật như vậy.

Fujiko F. Fujio cũng từng sáng tác một manga mang tên 21Emon. Câu chuyện này diễn ra trong tương lai ở Tokyo, nơi mọi người sống và giao tiếp với người ngoài hành tinh. Đây là một bộ truyện tranh hài hước minh hoạ cuộc sống hàng ngày của một cậu bé tên là Emon, người làm việc tại Tsudzure, một khách sạn đã hoạt động từ thời Edo. Emon gặp nhiều người ngoài hành tinh độc đến làm khách, và cậu bé đã gặp nhiều rắc rối khi phục vụ cho họ. Khách sạn được thành lập bởi Ichi-emon, và được kế thừa đến Ni-emon đời thứ hai, San-emon đời thứ ba … và tiếp tục đến đời 21-emon 21 tuổi. Có thể nói rằng mặc dù sáng tác truyện trong bối cảnh tương lai nhưng Fujiko F. Fujio nhưng cách đặt tên nhân vật vẫn thoe cách đặt truyền thống của Nhật Bản như: Ichi, Ni, San.

Nhân vật Nobita – hiện thân của cảm xúc thật sự của người Nhật Bản.

Nhân vật chính của Doraemon là cậu nhóc Nobita – một cậu nhóc lười biếng, học tập lại càng dở ẹc. Không chỉ dừng lại ở đó chúng ta có thể liệt kê hàng tá các sở đoản của cậu nhóc này như: ăn “trứng” trong bài kiểm tra như cơm bữa, lười nhác cực điểm – có thể ngủ bất kì khi nào, chơi thể thao cũng thuộc hạng dở tệ,… Có thể nói Nobita hiện lên như một nhân vật thất bại hoàn toàn và khó có thể ngóc đầu dậy được, hay nói theo cách Việt Nam đó là một thành phần cá biệt. Nhưng đây chính là một khía cạnh quan trọng của bộ truyện.

Ngủ mọi lúc, mọi nơi

Chúng ta biết đến người Nhật với tính kỷ luật của họ. Họ là những con người sống theo nguyên tắc và luôn chăm chỉ, siêng năng trong công việc. Thậm chí, họ có thể sẵn sàng hi sinh cuộc sống cá nhân, nói không với ngày nghỉ lễ, làm việc liên tục trong nhiều giờ liên tiếp,… để phục vụ công việc của mình. Chính vì vậy nên ở Nhật đã hình thành nên thuật ngữ “karoshi” (cái chết do làm việc quá sức). Mặc dù ngày nay, Chính phủ Nhật Bản đã có những chính sách để giảm thiểu vấn đề này và đạt được những hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, có lẽ đúng khi nói rằng theo xu hướng thì người Nhật vẫn ngày càng nghỉ một ít hơn.

Đối với những người Nhật chăm chỉ thì cậu nhóc lười biếng Nobita chính là biểu tượng của “cảm xúc thật sự” của họ, tưởng chừng rất ngược đời phải không nào? Nhưng chẳng ngược đâu, bởi những người chăm chỉ này đều mong muốn lười biếng và sống một cuộc sống thoải mái như Nobita. Đó là lý do tại sao họ lại thông cảm với Nobita, người luôn bị mẹ mắng mỏ vì vụng về và lười biếng.

Câu chuyện trong Doraemon

Mỗi tập của Doraemon đều đi theo một mô típ quen thuộc mà ai cũng biết đó là:

Nobita gặp rắc rối >>> Cậu nhóc sẽ chạy đi tìm Doraemon để nỉ non nhờ giúp đỡ. Và chú mèo máy của chúng ta sẽ lấy ra một Bảo bối trong Túi thần kỳ cho Nobita sử dụng >>> Sau khi giải quyết được vấn đề, thì Nobita sẽ có xu hướng lạm dụng bảo bối đó và gây ra một rắc rối khác.

Chúng ta hãy lấy tập phim “Bánh mì trí nhớ” để làm ví dụ nhé:

Bắt đầu câu chuyện, Nobita cảm thấy hoảng loạn khi quên không học bài cũ để ngày mai kiểm tra. Và như mọi lần, Nobita bắt đầu “than khổ” với Doraemon, Doraemon đã nói với Nobita rằng đây là lỗi của cậu nhóc vì ham chơi ham ngủ mà không học bài. Tuy nhiên, Nobita lại tiếp tục giở quẻ ăn vạ và khóc lóc, cuối cùng Doraemon cũng đã phải lấy ra bảo bối “Bánh mì trí nhớ”. Đây là bảo bối hình dạng giống như bánh mì cắt lát, người sử dụng chỉ cần đè lát bánh mì lên trang cần ghi nhớ và ăn vào thì họ sẽ ghi nhớ được. Tuy nhiên, Nobita vì “quá đam mê” đã ăn rất nhiều bánh mì, dẫn đến ngày hôm sau cậu nhóc bị tiêu chảy và “xả hết” những thứ hôm qua ăn vào. Và dĩ nhiên cậu nhóc cũng quên sạch mọi thứ đã ghi nhớ. Cảnh cuối phim vẫn là cảnh Nobita sử dụng bán mì để ghi nhớ bài cũ.

Với mô típ đơn giản, nhưng mỗi câu chuyện ngắn lại mang một nội dung khác nhau, bởi thật sự trí tưởng tượng của khán giả quá khủng khiếp dẫn đến câu chuyện chẳng bao giờ nhàm chán. Đặc biệt, những câu chuyện nhỏ thường chẳng có liên quan gì đến nhau cũng khiến độc giả cảm thấy không có cảm giác đợi chờ một điều gì đó, và dễ dàng tiếp nhận nội dung của bộ truyện hơn.

Việc gì khó đã có Đô rê

Tuy nhiên, từ mô típ trên, tác giả cũng đã cảnh tình độc giả, chúng ta có thể cười Nobita vì những hành động của cậu nhóc này, tuy nhiên, nếu đặt chúng ta trong hoàn cảnh đó liệu chúng ta có thể “cảm thấy vậy là đủ” hay không? Câu chuyện trong Doraemon cũng dạy cho chúng ta bài học “đừng nên quá phụ thuộc vào ngoại vật” mà hãy dùng chính “nội lực” của bản thân để thực hiện.

Doraemon là câu kết quả của nền tảng tri thức

Doraemon nổi tiếng bởi Fujiko F. Fujio đã tạo ra những câu chuyện kết hợp cuộc sống hàng ngày và khoa học viễn tưởng. ‘Khoa học viễn tưởng’ thường được viết tắt là ‘SF’ ở Nhật Bản. Từ viết tắt này cũng có thể nói là “khoa học tưởng tượng”, Fujiko cũng đã đề cập đến từ viết tắt này trong bộ phim của mình, nhưng nó thực sự là viết tắt của “sukoshi fushigi” (một bí ẩn nhỏ). Ông đã tạo ra nhiều câu chuyện đầy “bí ẩn”, điều này đã thu hút người hâm mộ của ông đến tận ngày nay.

Yếu tố sáng tạo vào đời thường đã tạo nên thành công của Doraemon

Nói đến Fujiko, ông đã xem nhiều bộ phim và đọc nhiều bộ sách trong suốt cuộc đời của mình, chính điều này đã tích lũy cho ông một kho kiến ​​thức phong phú. Ông cũng có tài năng tuyệt vời khi sử dụng một cách tinh tế và đầy hiệu quả kiến ​​thức về ‘SF’ để tạo ra các câu chuyện giải trí mà các em nhỏ sẽ dễ dàng hiểu được. Đó là lý do tại sao bộ phim Doraemon có thể đạt được đầy rẫy sự nổi tiếng. Trong những năm gần đây, những bộ phim cũ của Doraemon đã được phát hành luân phiên với những bộ phim mới. Các remake được đánh giá khá cao, nhưng những câu chuyện mới đã không đạt được “cái chất” như những bộ phim cũ. Bởi thật sự để tìm người có thể kết hợp nhữn điều mà Fujiko làm được vẫn là nan đề.

Những bộ Anime Movie mới vẫn chưa thể sánh bằng đàn anh của mình

Doraemon đã được phát sóng ở nước ngoài, vì vậy có rất nhiều người hâm mộ Doraemon sống bên ngoài Nhật Bản. Tuy nhiên, tôi tin rằng cũng có những người tự hỏi tại sao bộ phim lại có thể sống khỏe lâu đến vậy. Tôi hy vọng bây giờ bạn đã biết tại sao Doraemon được rất nhiều Nhật Bản yêu mến.

What do you think?

One Piece – Ông Hoàng truyện tranh Nhật cán mốc 350 triệu bản in trên toàn thế giới

9 Anime lãng mạn nên xem trong mùa xuân 2017