Oscar luôn được biết đến như một giải thưởng rất danh giá, là ước mong của bao người trong làng điện ảnh. Nhưng liệu việc tranh giải Oscar giờ đây có đáng giá? Và lý do gì đã khiến các công ty Nhật không cố gắng để những bộ phim của mình được đề cử?
Một người vô danh hỏi:
[su_quote] Có bao nhiêu lợi ích để một công ty phân phối Mĩ như GKids và Funimation trả tiền để cố gắng có một bộ phim được đề cử cho giải Oscar? Và tại sao các công ty Nhật không giúp cho bộ phim của họ được đề cử, có phải họ không quan tâm không?[/su_quote]
Sự thật đơn giản là, để một bộ phim có thể tiếp cận cử tri giải Oscar là cả một quá trình marketing. Nó bao gồm việc gửi một số lượng lớn các screener DVDs tới đúng người, các chiến dịch quảng cáo trên ấn phẩm thương mại, những lần chiếu phim đặc biệt tại các điểm có nhiều cử tri Oscar (cơ bản là Los Angeles và thành phố New York) và những nơi xa hơn khác. Đây là điều mà một công ty nước ngoài khó có thể làm tốt được. Mặc dù vậy, rất nhiều người giới show biz Nhật mơ ước trở thành một phần của giải Oscar, nên họ thúc ép nhà phân phối Mĩ của bộ phim đó làm một cuộc đẩy mạnh tiếp thị cho họ. Dựa trên bản hợp đồng được cấp phép, chi phí liên quan tới việc tiếp thị có thể, tới một mức độ nào đó, được hoàn tiền – đó là, họ có thể lấy lại số tiền mà họ đã sử dụng trước khi gửi tiền bản quyền trở lại Nhật.
Việc đề cử giải Oscar, đặc biệt là cho những bộ phim có lượng phát hành nhỏ (như anime hầu như luôn luôn là vậy), là một việc rất lớn. Sự chú ý mà một đề cử mang lại có thể minh chứng việc chạy sân khấu rộng, tăng lượng bán video tại nhà lên gấp bội, nếu không thì sẽ đẩy một bộ phim vào sát ranh giới của xu hướng chú ý mà thông thường rất khó đột phá. Tất nhiên, chiến thắng sẽ là một sự thay đổi cuộc chơi lớn, như đối với Hayao Miyazaki và chiến thắng của ông cho Spirited Away — có thể đó là lần đầu tiên mà nhiều người Mĩ nghe nói đến ông. Qua nhiều năm kể từ khi ấy, doanh số bán hàng của ông đã phá hủy phần còn lại của thế giới anime. Thậm chí ngày nay những bộ phim của ông dao động hàng nghìn đơn vị một tháng, thường bán chạy hơn những phát hành mới của các tác giả khác.
GKids rất hiệu quả trong trò chơi Oscar. Mặc dù phát hành gần như hoàn toàn là phim hoạt hình nước ngoài, công ty này được điều hành bởi những thành viên kỳ cựu trong giới showbiz có quan hệ chặt chẽ với các diễn viên, nhà báo nổi tiếng và những nhân vật xuất chúng khác. Họ biết cách để những bộ phim của mình được xem bởi đúng người, làm thế nào để tạo điểm nhấn giữa các thành viên học viện, và làm thế nào để chơi cuộc chơi Hollywood. Những bộ phim của họ thường có được đề cử bởi a: Chúng luôn luôn là những bộ phim hay, và b: Họ đủ xảo quyệt để làm các thành viên của Học viện Hoạt hình chọn những bộ phim của mình một cách nghiêm túc. Mặc dù vậy, GKids là một công ty nhỏ, và cũng không thể đủ khả năng để cạnh tranh với số tiền tiếp thị lớn mà các hãng phim sẽ ném vào bộ phim của họ.
Funimation cố gắng rất nhiều lần để phim được đề cử, nhưng không thành công. Trong khi là công ty phân phối anime lớn nhất nước Mỹ, họ hoàn toàn đứng ngoài ngành phim ảnh. Tôi không thể nói họ đã làm nhiều như thế nào để được các phim đề cử, hay nguồn lực của họ, nhưng rõ ràng là những nỗ lực đó chưa hiệu quả.
Không may, Your Name (Kimi no nawa) không được đề cử năm nay, mặc dù được lời khen từ giới phê bình. Phim gần như chưa được chiếu ở Mỹ, cho đến tháng 4. Tôi không biết Funimation có đặc biệt gửi screeners cho các thành viên Academy hay không, nhưng tôi biết rất nhiều người nhận được giải screeners mỗi năm ở nhiều hạng mục giải thưởng khác (SAG, PGA, DGA, WGA..) và chưa từng có cá nhân nào nhận được một copy – có nghĩa là khi bản screener phim được gửi đi, nó sẽ không có trải thảm như thông thường. Có thể họ lo về giá cả và sao chép bất hợp pháp. Nhưng bạn không thể thắng cuộc chơi nếu không tham gia. Nó sẽ có cơ hội tốt hơn nếu họ cố gắng vào năm sau.
Một nhà xuất bản nhỏ hầu như không thể nắm chắc chiến thắng trong tay. Các studio lớn chi hàng triệu đô vào các chiến dịch cho giải Oscar mỗi năm, và phối hợp truyền thông chống lại người đang dẫn đầu. Họ lên danh sách các người nổi tiếng cùng tham gia chiến dịch với những cách độc đáo nhất để giúp cho cả họ và phim đều giữ vững những vị trí đầu bảng bình chọn. Tất cả những điều này các hãng phân phối nhỏ đều vượt quá khả năng của những nhà xuất bản nhỏ.
Và phim hoạt hình, điều này thậm chí còn không được coi trọng. Dù các thành viên bên mảng hoạt hình của Academy có lẽ bỏ phiếu cho ứng cử viên của họ mỗi năm, nhưng xét tổng thể, Academy vẫn có thành viên không hề hứng thú với phim hoạt hình và dĩ nhiên sẽ không nghiêm túc mà bình chọn. Mỗi năm, Hollywood Reporter phát hành series “Brutally Honest Oscar Ballot”, một bình luận vô danh từ một cử tri đặt vấn đề: Tại sao họ phải bỏ phiếu như vậy?. Có lẽ đầu tiên sẽ là xúc cảm phẫn nỗ khi đọc bình luận, đặc biệt với fan hoạt hình: một người hoàn toàn bỏ bê cácbộ phim hoạt hình, mà hơn thế nữa lại không rút khỏi thể loại đó, chỉ chọn phim trẻ con thích. Với hầu hết trẻ con, không phải là những bộ phim hoạt hình nước ngoài lạ lẫm, mà là cái gì đó to lớn hơn, được yêu chuộng, và lượng tiêu thụ tăng mạnh so với năm trước.
Là fan và chuyên gia anime, chúng ta nên dừng việc chỉ nhìn vào Oscar để thẩm định một bộ phim.
